මඟුල් මහා විහාරයේ හිටි බුදු පිළිම වහන්සේ නැවත පිළිසකර කර සැදැහැවතුන්ට වැදුම් පිදුම් කිරීම සඳහා නිරාවරණය කෙරේ
අම්පාර ලාහුගල මඟුල් මහා විහාරයේ ඉදිකර තිබු හිටි බුදු පිළිම වහන්සේ නැවත පිළිසකර කර සැදැහැවතුන්ට වැදුම් පිදුම් කිරීම සඳහා නිරාවරණය කිරීම 2022 ජනවාරි මස 17 වන දින, මහා සංඝරත්නයේ ආශීර්වාදය මධ්යයේ සිදු කළහ. ස්ඵටික රූපී හුණු ගලෙන් නිමවා ඇති මෙම බුදු පිළිම වහන්සේ ප්රධාන කොටස් හතරකට වෙන් වී තිබු අතර නිසි තාක්ෂණික ක්රමවේදයන් ඔස්සේ මෙය නැවත ප්රතිසංස්කරණය කිරීමට පුරාවිද්යා දෙපාර්තමේන්තුව සහ මධ්යම සංස්කෘතික අරමුදල කටයුතු කළ අතර මේ සඳහා මුල්යමය දායකත්වය මාලා පෙරේරා මහත්මිය විසින් දරණ ලදී. මධ්යම සංස්කෘතික අරමුදල බටලීය ජාතික අනුරූ පාසලේ ශිල්පීන් මෙම පිළිම වහන්සේ ඒ ආකාරයටම නැවත ප්රතිසංස්කරණ කටයුතු සඳහා දායකත්වය දැක්වීය.
අම්පාර දිස්ත්රික්කයේ ලාහුගල ප්රදේශයේ පිහිටි පුරාණ බෞද්ධ විහාරස්ථාන අතුරින් මඟුල් මහා විහාරය සුවිශේෂි වැදගත්කමක් උසුලන ඓතිහාසික පින් බිමකි. ක්රි.පූ 2 වැනි සියවසේ දී ශ්රී ලංකාවේ රුහුණු රාජධානිය පාලනය කළ කාවන්තිස්ස රජු විසින් කැලණි තිස්ස රජුගේ දියණිය වූ විහාරමහාදේවී කුමරිය සමඟ විවාහ වූ ස්ථානයෙහි මෙම විහාරය ඉදිකර ඇති බවට විවිධ මතවාද පවති. ධාතුසේන රජු (ක්රි.ව 463-479) මෙම විහාරය ඉදිකර ඇති අතර තවත් බොහෝ රජවරුන් සියවස් ගණනාවකට පසු විහාරස්ථානය ප්රතිසංස්කරණය කර ඇති බව ද මූලාශ්රවල සඳහන්ව තිබේ. ඉතිහාසයේ දී භික්ෂුන් වහන්සේලා 12,000ක් පමණ මෙම ස්ථානයේ වාසය කළ බවට ද අනුමාන කෙරෙන අතර ස්තූප, බෝධිඝර, සියලු ගොඩනැගිලි වටකර ඉදිකර ඇති ඝන තාප්පයක්, ඇතුන් පිට සිටින ඇත් ගොව්වුන් නිරූපණය කෙරෙන ලංකාවේ මෙතෙක් සොයා ගෙන නොමැති සුවිශේෂි සඳකඩ පහණක් ද මෙම පුන්ය භූමියේ පිහිටා තිබේ.
මඟුල් මහා විහාරය ඇතුළු විහාර ගණයේ විහාරාධිපති අම්පාර මඩකලපුව දෙදිසාවේ උප ප්රධාන සංඝනායක ඉඳගස් ඇල්ලේ ශ්රී පුන්යසාර නාහිමියෝ, කොටවෙහෙර විහාරාධිකාරී ගෝනවල පියනන්ද හිමි, හුලංනුගේ කඳහිඳගම සම්බුද්ධාලෝක ධර්ම නිකේතන විහාරාධිපති කුරුදුගොල්ලේ සාරානන්ද හිමි, ලාහුගල නීලගිරි රජමහ විහාරයේ විහාරාධිකාරී ලාහුගල සුමනසාර හිමි, ලාහුගල කිරිවෙහෙර විහාරවාසී ලාහුගල සෝමසාර හිමි, ජාතික උරුම ප්රාසාංග කලා හා ග්රාමීය කලා ශිල්පී ප්රවර්ධන කටයුතු රාජ්ය අමාත්ය විදුර වික්රමනායක, ජාතික උරුම ප්රාසාංග කලා හා ග්රාමීය කලා ශිල්පී ප්රවර්ධන කටයුතු රාජ්ය අමාත්යාංශයේ ලේකම් නිශාන්ති ජයසිංහ, පුරාවිද්යා අධ්යක්ෂ ජනරාල් ජ්යේෂ්ඨ පුරාවිද්යාඥ මහාචාර්ය අනුර මනතුංග, මධ්යම සංස්කෘතික අරමුදලේ අධ්යක්ෂ ජනරාල් පුරාවිද්යාඥ මහාචාර්ය ගාමිණී රණසිංහ, මාධ්ය අධ්යක්ෂ ලලිත් උදේෂ මධුභාණු, මධ්යම සංස්කෘතික අරමුදලේ නැගෙනහිර පළාත් සහකාර අධ්යක්ෂ කේ. බී. චන්දන වීරසිංහ, අම්පාර ව්යාපාති කළමණාකරු එච්. එම්. සී. වීරසිංහ, මොණරාගල ව්යාපෘති කළමනාකරු, එච්. ඒ. සී. ගයාන්, මඩකලපුව ව්යාපෘති කළමනාකරු, තිළිණ පල්ලෙතැන්න යන මහත්ම මහත්මිහු ඇතුළු රාජ්ය නිලධාරීන් රැසක් මෙම අවස්ථාවට එක්වුහ.